Từ non cao, những đợt lá vàng cuốn theo gió, rơi theo dòng suối, trôi giạt xuống con sông nhỏ trong làng; rồi từng nhóm lá xuôi dòng, tấp vào bờ này hay bờ kia. Đôi khi cũng có vài chiếc lá đơn chiếc, chẳng tụ bên nhau, không ghé nơi đâu, trôi thẳng ra biển lớn.

Sự khiêm cung thầm lặng ít khi nào đem lại thành tựu rõ rệt cho cá nhân hay tập thể giữa cuộc đời đầy những tranh chấp, đua chen; nhất là trong việc xây dựng và phát triển cơ sở vật chất, rất cần tiếng nói, rất cần sự vận động, kêu gọi. Nhưng những nhà sư áo nâu đêm ngày tụng niệm, làm nông, đã không nói. Tôi muốn nói thay họ; và với tất cả niềm cảm kích hướng về Chùa Phúc Lâm, tôi ghi những giòng này, cúi mong sự hỗ trợ của chư tôn đức tăng ni và phật-tử khắp nơi. Sư thầy Thích Đàm Gấm, trụ trì Chùa Phúc Lâm, cho biết đã xin giấy phép xây dựng, và kinh phí dự trù xây dựng ngôi chánh điện (với diện tích khoảng 400 mét vuông, kể cả hành lang) được nhà thầu ghi lại là khoảng 2 tỉ đồng Việt Nam (tương đương $100,000 mỹ kim). Chánh điện Chùa Phúc Lâm sẽ được cất theo mẫu của Chùa Việt Yên, cùng huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, như sau:

Nếu bảo rằng vì ngôn tự âm thanh đều vô thường nên không muốn đọc, không muốn nghe, thì chẳng khác nào đà điểu vùi đầu vào cát (để tránh hiểm nguy, hay trốn chạy thực tế?). Che mắt, bịt tai, từ ngàn xưa, vốn không phải là hành vi và thái độ của người trí. Người trí là người luôn mở mắt lắng tai để thấy, để nghe, để nắm bắt thực tại. Từ hàng thứ dân cho đến kẻ lãnh đạo (chính quyền, đảng phái, tôn giáo, tổ chức xã hội/dân sự, cơ quan truyền thông…), đều phải mở mắt, lắng tai, mới mong hiểu được sự thực.

25 thế kỷ trước, khi Đức Phật còn tại thế, ngài thường kêu gọi các vị xuất gia hãy chia nhau đi khắp các nẻo đường, vì lợi ích an vui cho cuộc đời mà truyền bá Chánh Pháp. Về sau, việc “du phương hóa độ” (vừa khất thực vừa hoằng pháp) không còn thích hợp ở một số xứ sở và thời đại, Phật giáo đã hình thành cơ cấu tự viện, chùa chiền, tịnh xá… xây dựng khắp nơi để quần chúng ở địa phương nào cũng có thể dễ dàng tiếp cận Tăng Ni, thuận lợi cho việc học hỏi và thực hành giáo pháp.

Dòng sông đen ngòm chảy quanh thành phố; lặng lờ trôi bên những lầu đài và những căn nhà tồi tàn xiêu vẹo; luồn dưới những cây cầu nhỏ bắc qua hai bờ rác rến. Ai người thức/ngủ bên sông. Đêm ngày lao xao tiếng nói, giọng cười, và đôi khi là tiếng gầm thét của bão giông, sấm chớp. Lang thang đầu ghềnh, cuối bãi. Vời vợi mắt nhìn trời xanh. Ngồi một chỗ lắng nghe sông dài chuyển động. Quyện theo gió vẫn là hương thơm quen thuộc từ đồng nội kéo về. Ôi, nhớ nụ cười của Cha.

Kinh điển nhà Phật thường nói lòng từ bi của Phật và các vị bồ-tát đối với chúng sinh giống như lòng thương của cha mẹ đối với con cái. Nói ngắn gọn, Phật thương chúng sinh như cha mẹ thương con. Chúng ta được Phật thương như con, và muốn học theo con đường của ngài, nên được gọi là con Phật. Con Phật, muốn được như Phật, phải chuyên tu giới, định, huệ, phá được ngã chấp, pháp chấp, dứt trừ các phiền não, xa lìa mọi mộng tưởng điên đảo, đạt đến trạng thái tịch tĩnh, ái diệt, vô tham…

Cổ thụ nghìn năm, vươn thẳng trời phương nam Đâm chồi, tủa nhánh, tỏa bóng bao la trên đất lành Người nương thân, cỏ cây trổ hoa đơm trái, Chim, sóc, côn trùng... đêm ngày lừng tiếng hoan ca Một thời vòi vọi bờ đông, sừng sững non đoài, cao vút Nào ai hay, có khi cũng hiện tướng suy tàn!

Khuya dậy nghe tiếng dế gáy đâu đó ở vườn sau. Trăng hạ huyền mảnh khảnh phương tây. Bầu trời không mây, trong vắt, như tấm gương ảnh hiện một góc sáng, loang dần lên từ phương đông. Gió nhẹ mơn man cành liễu rũ. Hương thơm từ nhiều loài hoa sau vườn tỏa nhẹ vào cửa sổ để hé. Hai con quạ từ đâu bay về đậu trên cây phong, không gây tiếng động. Nỗi cô liêu bất chợt trùm cả hư không.

Niệm Phật Đường An Mỹ do đồng bào Phật-tử thành lập từ lâu, trước năm 1972. Vì tọa lạc ở vùng gần cầu Hiền Lương, vĩ tuyến 17, Niệm Phật Đường đã hứng chịu bom đạn suốt những năm chiến tranh. Dù vậy, Phật-tử địa phương vẫn kiên trì phụng thờ Tam Bảo, duy trì nếp sinh hoạt tụng niệm lễ bái truyền thống tại địa phương cho đến năm 2006 thì xin nâng cấp lên thành Chùa An Mỹ, xây dựng ngôi Phật tự tương đối khang trang như hiện nay. Đó là tất cả tâm thành, ước nguyện của Phật-tử địa phương để gìn giữ mối đạo hầu truyền lại cho các thế hệ con cháu mai sau.

Có những mùa mưa đi qua miền đất cũ - nhưng nhà cửa nơi đây thì mới - và những con người cũng mới - Mưa ngày xưa không phải mưa ngày nay - cũng không phải cơn mưa đã rơi từ nơi chốn xa vời - mà trông như chẳng khác gì mấy