8. Hội thứ VIII: Phần "Na Già Thất Lợi", 1 quyển. Nội dung tường thuật việc Bồ tát Diệu Cát Tường(1) thuyết giảng về các pháp thế gian như mộng huyễn chẳng phải thật có và về pháp vị vô thượng. Hội này là đồng bản với Kinh "Nhu Thủ Bồ Tát Vô Thượng Thanh Tịnh Phân Vệ", 2 quyển, do Tường Công dịch vào đời Tống. Pháp Uyển Châu lâm và Khai Nguyên Thích Giáo lục nói bản tiếng Phạm của hội này có 400 kệ tụng.

Tôi nghe như vầy: Một thuở, đức Bạc già phạm khéo hay thành tựu tất cả trí Kim cương trụ trì bình đẳng tánh của Như Lai, các thứ công đức thù thắng hiếm có; đã khéo được tất cả mão báu quán đảnh của Như Lai, vượt khỏi ba cõi; đã khéo được tất cả trí Kim cương biến khắp của Như Lai, đại quán tự tại; đã được viên mãn các pháp quyết định tất cả trí ấn đại diệu của Như Lai; đã khéo viên chứng tất cả ấn tánh bình đẳng rốt ráo Không tịch của Như Lai; đối với các sự nghiệp đã làm, phải làm đều đắc thiện xảo thành tựu viên mãn; đối với tất cả các sự mong cầu của hữu tình đều làm thỏa mãn đầy đủ, tùy theo sự vô tội của họ; khéo an trụ tánh thân ngữ tâm soi khắp rộng lớn, ba đời bình đẳng thường không dứt tận; giống như kim cương, các Như Lai không động không hoại.

Tôi nghe như vầy: Một thuở, đức Bạc già phạm cùng đông đủ một ngàn hai trăm đại Bí sô trú tại vườn Cấp Cô Độc, rừng Thệ đa, nước Thất la phiệt (2). Bấy giờ, Thế Tôn hỏi Ngài Xá lợi Tử: - Các bậc Bồ tát tu hành bố thí Ba la mật trải qua thời gian bao lâu mới được viên mãn? Ngài Xá lợi Tử thưa Phật: - Bạch Thế tôn! Phật là gốc của Chánh pháp Vô thượng, đức Phật là người dẫn đường, là chỗ nương tựa. Xin nguyện Thế Tôn tuyên thuyết khai thị cho chúng Tỳ kheo được nghe và thọ trì theo.

12. Hội thứ XII: Phần "Tịnh Giới Ba-La-Mật", 5 quyển. Nội dung Ngài Xá lợi Phất nhờ sức thần thông của đức Phật mà nói rộng về nghĩa chân thực của tịnh giới, chỉ bảo rõ thế nào là giữ giới và thế nào là phạm giới. Như: Phát tâm Nhị thừa là phạm giới, hướng tới Vô thượng Chính đẳng Bồ đề là giữ giới; dính mắc vào tướng bố thí, phân biệt các pháp, xa lìa Nhất thiết trí là phạm giới v.v...

Tôi nghe như vầy: Một thời, đức Bạc già phạm cùng với 1250 vị đại Bí sô trú ở vườn Cấp Cô Độc, rừng Thệ đa, tại thành Thất la phiệt. Bấy giờ, Thế Tôn bảo cụ thọ Mãn Từ Tử: - Bây giờ, ngươi nên vì các đại Bồ tát muốn chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, tuyên thuyết an nhẫn Ba la mật. Mãn Từ Tử vâng lời Phật dạy, nương thần lực Phật liền bạch: - Bạch Thế Tôn! Nếu đại Bồ tát nào muốn chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, dù bị các lời mắng chửi, hủy báng của hữu tình khác đều phải nhẫn chịu, không nên khởi tâm giận dữ, oán hận, phải khởi tâm từ bi để báo đền ân đức kia. Bồ tát như vậy là đối với an nhẫn Ba la mật có lòng tin ưa sâu xa. Tùy theo sự phát khởi tâm an nhẫn, hồi hướng cầu đến Nhất thiết trí trí. Đại Bồ tát này có thể an trụ an nhẫn Ba la mật.

Tôi nghe như vầy: Một thời đức Bạc già phạm cùng với một ngàn hai trăm năm mươi vị đại Bí sô trú tại vườn Cấp Cô Độc, ở rừng Thệ đa, tại thành Thất la phiệt. Bấy giờ, cụ thọ Mãn Từ Tử bạch Phật: - Bạch Thế Tôn! Nếu đại Bồ tát muốn chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, phải dùng phương tiện gì để an trụ tinh tấn Ba la mật? Phật dạy: - Mãn Từ Tử! Nếu đại Bồ tát muốn chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, khi mới phát tâm nên nghĩ: Các vật sở hữu của ta, hoặc thân hoặc tâm, trước hết phải vì người khác làm việc lợi ích để tất cả sở nguyện được đầy đủ.

Tôi nghe như vầy: Một thuở đức Bạc già phạm cùng với một ngàn hai trăm năm mươi vị đại Bí sô trú trong núi Thứu Phong, tại thành Vương Xá. Bấy giờ, Xá lợi Tử bạch Phật: - Bạch Thế Tôn! Nếu đại Bồ tát muốn chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, làm cách nào để an trụ trong tĩnh lự Ba la mật?

16. Hội thứ XVI: Phần “Bát nhã Ba la mật”, 8 quyển. Nội dung đức Phật ở trong hội Trúc lâm, thành Vương Xá nói cho Bồ tát Thiện Dũng Mãnh nghe về giải thoát Bát Nhã vô sở đắc. Pháp Uyển Châu Lâm và Khai Nguyên Thích Giáo Lục nói, nguyên văn bản tiếng Phạm của hội này gồm 2500 kệ tụng, tương đương tiếng Phạm hiện còn (Suvikràntavikràmiparipfcchà), bản dịch Tây tạng chia làm 7 chương. Trong 16 hội nêu trên đây, đã có một số hội được ấn hành nguyên bản tiếng Phạm và bản dịch Tây tạng, như các hội thứ I, thứ IV, thứ VII, thứ IX v.v...

Tất cả các pháp mầu Phật đạo, xin lưu ý độc giả, được lặp đi lặp lại hầu như gần hết trong 600 quyển kinh ĐBN: Hoặc giải rộng hoặc tóm lược. Các pháp này được đề cập đầy đủ ở các phẩm “Biện Đại Thừa” từ quyển 51 trở đi, Hội thứ I; phẩm “Nói tướng Bát Nhã” phần đầu quyển 296, Hội thứ I; phẩm “Các Tướng Công Đức” quyển 380, Hội thứ I; phẩm “Tam Ma Địa” quyển 413, Hội thứ II và phẩm “Niệm Trụ Đẳng” quyển 414 và 415, Hội thứ II; phẩm “Nhiều Đức Tướng” quyển 469, Hội thứ II; phẩm “Thiện Hiện” quyển 488, Hội thứ III; được lập lại ở phẩm “Diệu Tướng” quyển 531, Hội thứ III của Kinh Đại Bát Nhã do Ngài Huyền Trang dịch v.v…; hay phẩm “Tứ Nhiếp” quyển 26 và 27, tập III của Kinh Ma Ha Bát Nhã Ba-la-mật(2) do Ngài Cưu Ma La Thập dịch. Trong tất cả quyển liệt kê trên về các pháp mầu Phật đạo, chúng tôi chọn quyển 380 của ĐBN. Vì quyển này tương đối trình bày gần như đầy đủ tất cả pháp mầu Phật đạo hơn cả.

Phần thứ III Tổng luận là phần hệ trọng đối với hành giả Bát Nhã. Bởi vì Tánh Không Bát Nhã với những nguyên lý chỉ đạo thật sự có đủ quyền năng đem lại sự chứng ngộ hay có thể đem lại công đức và an lạc cho tất cả chúng sanh mà mọi người mong chờ như Kinh thường bảo hay không? Xin đọc các đoạn kinh ngắn sau đây để có thể xác chứng: -Phẩm “Khen Bát Nhã”, quyển 172, Hội thứ I, ĐBN. Xá Lợi Phất bảo Thiên Đế Thích: “Kiều Thi Ca! Các Bồ Tát Ma ha tát sở học Bát nhã Ba la mật vượt hơn bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự vô số lượng. Thí như bọn người mù bẩm sinh có cả trăm ngàn, mà không có một kẻ sáng mắt dắt dẫn đi, cố nhiên chẳng thể gần tới đường chính, huống là đi xa thấu đại thành phong phú an vui. Bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự Ba la mật như thế là bọn người mù, nếu không có Bát nhã Ba la mật là kẻ sáng suốt dẫn đường, hãy chẳng đi tới Bồ Tát Chánh đạo, huống là năng vào được đại thành Nhất thiết trí.