Lúc bấy giờ các cõi Lục dục thiên có Thiên đế, Thiên vương và vô lượng vô biên thiên chúng ở các cõi trời Ba mươi ba, trời Dạ ma, trời Đỗ sử đa, trời Lạc biến hóa và trời Tha hóa tự tại và các cõi trời Sắc giới như trời Phạm chúng, trời Phạm phụ, trời Phạm hội, trời Đại phạm, trời Quang, trời Thiểu quang, trời Vô lượng quang, trời Cực quang tịnh, trời Tịnh, trời Thiểu tịnh, trời Vô lượng tịnh, trời Biến tịnh, trời Quảng, trời Thiểu quảng, trời Vô lượng quảng, trời Quảng quả, trời Vô phiền, trời Vô nhiệt, trời Thiện hiện, trời Thiện kiến và trời Sắc cứu cánh cùng đến nhóm họp.

Lúc bấy giờ, trong hội có Thiên nữ tên Căng già Thiên, rời khỏi chỗ ngồi, đứng dậy, lạy sát chân Phật, trịch áo bày vai hữu, quỳ gối phải sát đất, chắp tay thưa Phật: - Bạch Thế Tôn! Con có thể làm viên mãn bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, Bát Nhã Ba-la-mật và có thể bảo hộ các cõi Phật mà đức Thế Tôn đã nói với đại chúng hôm nay.

Lại nữa, Thiện Hiện! Ngươi nói “Đại thừa ngang cùng hư không”. Như vậy! Như ngươi đã nói. Vì sao? Thiện Hiện! Vì như hư không Đông, Tây, Nam, Bắc, bốn phía trên dưới tất cả phương phần đều bất khả đắc. Đại thừa cũng vậy, Đông, Tây, Nam, Bắc, bốn phía trên dưới tất cả phương phần đều bất khả đắc, nên nói Đại thừa ngang cùng hư không.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu khi Bồ tát tu học Bát Nhã Ba-la-mật, ngày đêm siêng năng thường không lìa bỏ thì lúc ấy quyến thuộc của ma như bị tên găm vào tim, run sợ lo buồn, hoảng hốt, ngồi đứng chẳng yên. Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu khi Bồ tát tu học Bát Nhã Ba-la-mật, ngày đêm tinh chuyên sẽ đạt đến Niết bàn, thì lúc ấy quyến thuộc của ma đi đến chỗ của Bồ tát, biến làm các sự việc đáng sợ, muốn làm cho thân tâm Bồ tát kinh sợ, khủng khiếp, mà thối thất Bồ đề tâm. Lại nữa, Khánh Hỷ! Chẳng phải các Bồ tát tu học Bát Nhã Ba-la-mật đều bị ác ma làm rối loạn hết cả. Nếu các Bồ tát nào đời trước nghe Bát Nhã sâu xa này không có lòng tin hiểu, hủy báng, chê bai, thì các Bồ tát ấy khi tu học Bát Nhã Ba-la-mật liền bị ác ma làm rối loạn.

Bấy giờ, Thiện Hiện bạch Phật: - Bạch Thế Tôn! Các đại Bồ tát thực hành Bát nhã sâu xa, tập Không như thế nào? Hiện vào Không Tam ma địa như thế nào? Phật dạy: - Thiện Hiện! Nếu đại Bồ tát hành Bát Nhã Ba-la-mật sâu xa nên quán sắc không, nên quán thọ tưởng hành thức không. Khi khởi quán đây chẳng cho tâm loạn. Nếu tâm chẳng loạn thời chẳng thấy pháp. Nếu chẳng thấy pháp thời chẳng tác chứng.

Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật: - Bạch Thế Tôn! Đại Bồ tát Bất thối chuyển này thành tựu công đức hi hữu rộng lớn vô lượng, vô biên không thể nghĩ bàn. Phật bảo: - Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói! Vì sao? Vì đại Bồ tát này đã đạt được trí thù thắng vô lượng, vô biên, không đồng hạng với Thanh văn và Độc giác. Trụ trong trí này sẽ phát khởi bốn sự hiểu biết thông suốt thù thắng. Do bốn sự hiểu biết thông suốt này, trời, người, A tu la v.v… ở thế gian không thể vấn nạn, khiến cho trí tuệ biện tài của đại Bồ tát này cạn đi được.

Thiện Hiện bảo Xá Lợi Tử: Các đại Bồ tát, khi tu hành sáu pháp Ba-la-mật thấy sắc tịnh; nên thọ, tưởng, hành, thức tịnh; thấy mười hai xứ tịnh, nên mười tám giới tịnh; thấy tứ Thánh đế cho đến ba mươi bảy pháp trợ đạo tịnh, nên tam giải thoát môn, năm loại mắt, sáu phép thần thông tịnh; thấy Phật mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng tịnh, nên Nhất thiết trí, Đạo tướng trí, Nhất thiết tướng trí tịnh; thấy Bồ tác đạo tịnh, nên quả vị Giác ngộ tối cao tịnh.

Tổng Luận Đại Bát Nhã (bản cập nhật năm 2025)

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu các Bồ tát với ý muốn thù thắng, cầu chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề thì thường nên gần gũi cung kính cúng dường, tôn trọng khen ngợi bạn lành chơn tịnh. Bấy giờ Thiện Hiện bạch Phật: - Bạch Thế Tôn! Những ai là bạn lành chơn tịnh của Bồ tát? Phật bảo Thiện Hiện:

Lúc bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện thưa: - Bạch Thế Tôn! Nói Đại thừa, Đại thừa là vượt hơn tất cả trời, người, A tu la v.v... là tối tôn, tối thắng, tối thượng, tối diệu. Đại thừa như vậy bằng với hư không, cũng như hư không có thể dung nạp khắp vô lượng, vô số, vô biên hữu tình. Đại thừa cũng vậy, có thể dung nạp vô lượng, vô số, vô biên hữu tình. Do nhân duyên này nên Đại thừa tức là Nhất thiết trí trí. Lại như hư không không đến, không đi, không trụ có thể thấy. Đại thừa cũng không đến, không đi, không trụ có thể thấy… nên gọi là Đại thừa. Lại như khoảng trước, khoảng sau, khoảng giữa của hư không đều bất khả đắc. Đại thừa cũng vậy, khoảng trước, khoảng sau, khoảng giữa đều bất khả đắc. Ba đời bình đẳng nên gọi là Đại thừa?